Παναγιώτα ΝταλκίτσηΆρθρο: Παναγιώτα Νταλκίτση
Φοιτήτρια Ψυχολογίας ΑΠΘ
Επιμέλεια Άρθρου: Γιάννα Τζιρίτα
Φιλόλογος
Ορισμένοι πιθανώς να χαρακτηρίσουν ανώφελο λογύδριο το παρακάτω, μιας καταπιεσμένης κορασίδος –γιατί όχι μιας «ψευτοκουλτουριάρας» φεμινίστριας- που μιλά για να μιλήσει χωρίς να έχει να πει κάτι το σημαίνον.
Δε θα αποποιηθώ, λοιπόν, τη φύση μου! Θα αποδεχτώ ότι είμαι γυναίκα, γένους θηλυκού, μια εν δυνάμει αντιπρόσωπος του «ωραίου φύλου» ως είθισται να αποκαλείται, μια καταπιεσμένη νεαρή σε μια κοινωνία που προφέρει τη λέξη φεμινισμός σαν την αισχρότερη βωμολοχία όλων κι ενδεχομένως περιστοιχιζόμενης από ορισμένους ημιμαθείς-στενόμυαλους αντιπροσώπους του επονομαζόμενου «ισχυρού φύλου».
Δε θα καταχραστώ το βήμα που μου δίνεται για να παγιώσω μια κατά τα άλλα παραπλανητική, επικρατούσα άποψη περί ύπαρξης άκριτης κι επιπόλαιης έχθρας μιας φεμινίστριας προς το ανδρικό φύλο εν γένει. Δε θα προβώ σε κάτι τέτοιο διότι σαφώς δεν θεωρώ πως ο κάθε άνδρας της κοινωνίας του 21ου αιώνα –κι ευτυχώς- ενστερνίζεται τα διαγγέλματα της πατριαρχικής κουλτούρας αναφορικά στην ανωτερότητα των ανδρών έναντι των γυναικών και τη συνακόλουθη υποτίμηση-περιφρόνηση της γυναικείας φύσης. Άλλωστε, όσο κι αν δε γίνεται ευρέως αποδεκτό από τη πλειονότητα των ανδρών που υπερασπίζονται με τον τρόπο τους την ισότητα των δύο φύλων, κοινωνοί φεμινισμού είναι κι οι άνδρες εκείνοι που δεν θεωρούν ότι η θέση της γυναίκας περιορίζεται στα οικιακά, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες του να είσαι γυναίκα στην κοινωνία του σήμερα.
Οι σειρές αυτές είναι αφιερωμένες στους ανθρώπους εκείνους που έχουν τη δεινότητα και τη νοημοσύνη να αναγνωρίσουν τη σαθρότητα της κοινωνίας μας, μιας κοινωνίας που μεταξύ άλλων, εκφράζει συστηματικά κι από καταβολής χρόνου την κεκαλυμμένη υποτίμηση της προς τη γυναικεία φύση.
Από πολλούς από εμάς, ανεξαρτήτως φύλου, θεωρείται αναμενόμενη η ταύτιση της γυναίκας με την ομορφιά, την ελκυστικότητα, τη φροντιστική τάση, και πολύ λιγότερο με την ευφυΐα, το δυναμισμό, την καριέρα. Είναι σχεδόν πάγια η αντίληψη αυτή διότι εάν το συλλογιστούμε ορθότερα, από τη στιγμή της γέννησης και της αντίληψης του περιβάλλοντος μας, λαμβάνουμε ερεθίσματα που επικροτούν αυτή την ιδέα. Η μητέρα που φροντίζει τον εαυτό της, που αγαπά να φτιασιδώνεται για να δείχνει «θηλυκή», που στολίζει με όμορφα κοριτσίστικα ρούχα την κόρη της, χτενίζοντας την με χαριτωμένα πιαστράκια. Η γυναίκα που καταπιάνεται τη μισή και πλέον ζωή της με λιμοκτονικές δίαιτες προκειμένου να επιτύχει το επιθυμητό και κοινωνικά αποδεκτό πρότυπο της γυναίκας Barbie. Η γυναίκα που δεν γνωρίζει από μαθηματικούς υπολογισμούς και δεν διαθέτει στοιχειώδεις πρακτικές ικανότητες.
Είναι δυστυχώς επικρατούσα –κυριαρχούσα θα μπορούσε να πει κανείς- μια τέτοια αντίληψη που αντηχεί σε κάθε διαφημιστικό σποτ, σε κάθε δια ζώσης κολακεία –τις περισσότερες φορές χυδαία- προς μια κοπέλα που διασχίζει ένα στενό, σε κάθε βλέμμα δισταγμού κάποιου ανωτέρω όταν καταφτάνει σε αυτόν μια νεαρή και όμορφη κοπέλα με όνειρα και φιλοδοξίες για μια λαμπρή καριέρα.
Ας αφήσουμε κατά μέρος τους στρουθοκαμηλισμούς, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις είναι «κεκτημένο» χρόνων που θρέφονται κι από τα δύο φύλα. Θρέφονται από τους άνδρες εκείνους που δε προσπαθούν -έστω- να δουν σε μια γυναίκα κάτι υψηλότερο της εμφάνισης της. Θρέφονται από τις γυναίκες εκείνες που μοιάζει να επαναπαύονται στην ύπαρξη και την ισχύ τέτοιας ιδεολογίας-αντιμετώπισης, απομυζώντας τα συνοδά οφέλη στο βωμό μιας εύκολης κι απαστράπτουσας ζωής που θα τους παράσχει ο ισχυρός άνδρας-χορηγός τους. Θρέφονται από τις νέες κοπέλες που οικειοποιούνται την ιδιότητα τους ως αντιπρόσωποι του «ωραίου φύλου» δαπανώντας πολύτιμο χρόνο κι ενέργεια προκειμένου να είναι πάντοτε κομψές, ακολουθώντας τους ενδυματολογικούς κώδικες της μόδας. Θρέφονται όμως κι από εσένα που ενώ συνεχίζεις να διαβάζεις αυτές τις σειρές γιατί αγγίζουν κάτι μέσα σου, φοβάσαι να γίνεις αυτή/-ός που θα επαναστατήσει πρώτα εντός της/του κι έπειτα στο ίδιο το κοινωνικό πλαίσιο.
Ίσως πάψει η κοινωνία να πολέμα τη γυναίκα όταν ο κάθε νέος άνδρας γαλουχείται με αξίες περί ισότητας των δύο φύλων κι όχι με μια επιφυλακτική διάθεση κάθε φορά που έρχεται αντιμέτωπος με μια κοπέλα, νιώθοντας εξαρχής ότι υπερέχει αναίτια από αυτήν. Ίσως η νοοτροπία τούτη αλλάξει τη στιγμή που η αλλαγή θα επέλθει κι από την κάθε νεαρή γυναίκα που πάψει να πιστεύει ότι είναι μόνο η φυσική της εμφάνιση, καλλιεργώντας το πνεύμα και τις δεξιότητες της σε πολυποίκιλους τομείς ενδιαφέροντος. Ίσως μια τέτοια άποψη να φαντάζει ουτοπική κι απαύγασμα μιας ιδεαλιστικής κουλτούρας που στολίζει μόνο τόμους βιβλίων, ωστόσο αξίζει να υπενθυμίζουμε πως η κάθε μεταβολή μιας κοινωνικής νόρμας προϋποθέτει κι επιτάσσει πρωτίστως εσωτερική αλλαγή και αμφισβήτηση των όσων μας κάνουν να ασθμαίνουνε.
Εξακολουθείς ακόμη να πιστεύεις ότι αποτελείς το «ωραίο φύλο» κι όχι μια γυναίκα με νόηση και πνευματικότητα;