Άρθρο: Μένη Κουτσοσίμου,
Ψυχολόγος

Επιμέλεια: Μαρία Σουρτζή,
Φιλόλογος


Κυριακή 30/12/2018, ώρα 9.00 μ.μ.

Τελευταίο ραντεβού, στο κλείσιμο του χρόνου για Εκείνον.

Αυτή τη φορά κούμπωσε στο πρόγραμμά μου όταν του είπα ότι την τελευταία ημέρα του χρόνου δε θα βρίσκομαι στο γραφείο μου. Η αλλαγή του θα μ’ έβρισκε μακριά.

Όταν του άνοιξα, συνειδητοποίησα ότι έδειχνε νεότερος και πιο ελαφρύς. Κάτι είχε κάνει… σαν κάτι να είχε αλλάξει πάνω του. Ίσως γιατί χαμογελούσε ολόκληρος. Απολάμβανα την εικόνα του. Σημειωτέον ότι δεν ήρθε με άδεια χέρια. Δεν είχε το σάκο του μαζί, κρατούσε όμως ένα μικρό κουτάκι.

Άη Βασίλης: Αυτό είναι για Σένα.

Ψυχοθεραπεύτρια: Τι είναι αυτό; (Χαιρόμουν τόσο πολύ που τον ξαναέβλεπα. Ένιωθα ότι τον περίμενα. Εννοείται ότι με ξάφνιασε η χειρονομία του. Αναρωτήθηκα τι να έκρυβε. Τη σκέψη μου διέκοψε Εκείνος.)

Άη Βασίλης: Θα ήθελα να το ανοίξεις στο τέλος της συνεδρίας μας, σε παρακαλώ.

Ψυχοθεραπεύτρια: Σ’ ευχαριστώ για τη χειρονομία, αλλά δεν είναι σωστό, δεν έπρεπε.

Άη Βασίλης: Α! Όλα κι όλα, το ένιωσα.

Ψυχοθεραπεύτρια: (Γνώριζε ότι θα αντιδρούσα, είχε όμως έτοιμη την απάντησή του και ήταν αφοπλιστική, οφείλω να ομολογήσω.) Αν είναι έτσι τότε, θα το ανοίξουμε Μαζί, μόλις ολοκληρώσουμε. Πέρασε μέσα. Χαίρομαι που σε ξαναβλέπω συνεπή στο ετήσιο ραντεβού μας.

Άη Βασίλης: Χαίρομαι που σε ξαναβρίσκω… Έχουμε νέα, ένας χρόνος ήταν αυτός.

Ψυχοθεραπεύτρια: Και τι χρόνος, να υποθέσω… «γεμάτος»; (Έλαμψε το πρόσωπό του.)

Άη Βασίλης: «Γεμάτος», το μόνο σίγουρο… Είχες δίκιο τελικά, σε όλα… Τόσον καιρό προσπαθούσα να αποδείξω τον εαυτό μου στους Άλλους.

Ψυχοθεραπεύτρια: (Πόσο καθαρά το διατύπωσε: «Να αποδείξω τον εαυτό μου στους άλλους». Έπιασα το μέσα μου να του χαμογελά.)

Άη Βασίλης: Όρια… μου είχες πει. Δεν είχα βάλει ποτέ μου.

(Τι ωραία που είναι όταν ξενερώνεις επιτέλους… αδειάζεις… ηρεμείς. Υπήρχε κάποια στιγμή στη ζωή μου, που τίποτα δεν έδειχνε να εμποδίζει το μεταξύ μας… Μας χώριζε μόνο ένα μικρό γεφυράκι που όταν όμως γκρεμίστηκε, έμεινε το απόλυτο κενό. Απουσία… κι έγινε μνήμη… ύστερα ανάμνηση… παρελθόν… κ ε ν ό.

Φεύγοντας από εδώ την τελευταία φορά, συνειδητοποίησα ότι δεν μπορείς ποτέ να ευχαριστείς τον καθένα. Κι αν δεν σταματήσεις να το προσπαθείς, τότε την πάτησες. Ο Άλλος και ο κάθε Άλλος κοιτάζει την πάρτη του. Είναι ελάχιστοι εκείνοι που μπορούν να μπουν στη θέση σου. Κι ακόμη πιο λίγοι εκείνοι που θα σου ζητήσουν συγγνώμη για το λάθος τους ή θα σου πουν «ευχαριστώ» και θα το εννοούν. Δεν αλλάζουν όλοι. Δεν μπορούν ν’ αλλάξουν. Είναι μεγάλη υπόθεση να μπορείς να ζεις πρώτα για Εσένα, τελικά.)

Ψυχοθεραπεύτρια: Πόσο σημαντική διαπίστωση είναι αυτή. Χαίρομαι που σε «συναντώ» εδώ, στο σημείο αυτό.

Άη Βασίλης: Έτσι είναι. Αν οι άνθρωποι προσπαθούν να σε κάνουν να αισθανθείς ένοχος ή ευγνώμων για τη βοήθειά τους, είναι καλύτερο να τους το ξεπληρώσεις και να τους αφήσεις να φύγουν.

Ψυχοθεραπεύτρια: Μου αρέσει που σε νιώθω αποφασισμένο, ήρεμο και κατασταλαγμένο.

Άη Βασίλης: Ναι, είμαι. Είναι όλα πλέον ξεκάθαρα μέσα μου.

Ψυχοθεραπεύτρια: Η ικανοποίηση του εαυτού και η εσωτερική γαλήνη είναι μεγάλο στοίχημα. Οι προσδοκίες, άλλωστε, φέρνουν σχεδόν πάντα απογοήτευση. Κι απ’ όσο διακρίνω, έχεις καταφέρει να δεις πού κρύβεται το νόημα.

Άη Βασίλης: Θα συμφωνήσω. Ομολογώ, όμως, ότι δεν ήταν απλή η διαδρομή. Το 2018 βρέθηκα μπροστά σε διλήμματα κομβικής σημασίας για Εμένα και τη ζωή μου. Χρειάστηκε να τολμήσω ν’ ακούσω την ψυχή μου… (Έκανε μία παύση, σαν να έψαχνε τις λέξεις που ήθελε να ακουστούν.) Μέχρι τώρα λειτουργούσα με μια εγκεφαλική ασφάλεια – συνήθεια… το λες και παράλυση. Έφτασε η στιγμή να μοιράσω ευθύνες, να πετάξω από πάνω μου το βάρος των επιλογών άλλων. Να φύγω από μια κατάσταση που έχει γεράσει κι έμοιαζε να είχε φτάσει σε συνθήκες αποσύνθεσης.

Ψυχοθεραπεύτρια: Μου επιτρέπεις;… Η χειρότερη στιγμή των ασθενών μου είναι όταν ανακαλύπτουν ότι είναι κύριοι της τύχης τους.

(Η χρονιά που κλείνει, σ’ έφερε αντιμέτωπο με την απώλεια των λεγόμενων «δεδομένων», σαν μια φυσική εξέλιξη της ζωής κι όχι σαν το σεισμό που χτυπά και γκρεμίζει αυτό που θεωρούσες πως θα έμενε όρθιο και θα άντεχε στο χρόνο. Ο πόνος, όμως, ήταν πάντα παρών. Κάθε φορά που του έκλεινες την πόρτα, αυτός χτυπούσε κάποια άλλη και ξαναέμπαινε από αλλού…)

Άη Βασίλης: Ε, όχι! Νισάφι πια! Στριμωγμένη ζωή… τσαλακωμένη… δεν θέλω πια να ζω.

Ψυχοθεραπεύτρια: Δυστυχώς, οι εκκαθαρίσεις δεν γίνονται πάντα αναίμακτα, ειδικά σε ό,τι αφορά σχέσεις και πρόσωπα, που συνεχίζεις να ανέχεσαι εις βάρος σου. Το οφείλεις στον εαυτό σου να νιώσεις πως είσαι έτοιμος και πρόθυμος να συνεχίσεις. Όσο για τις αποφάσεις σου… είθισται να είναι… one way ticket. (Παρά τη δυσκολία της άσκησης που ολοκληρώθηκε στην προηγούμενη συνεδρία μας, είχε κάνει τρομερή δουλειά με τα Θέλω του… του το αναγνώριζα.)

Άη Βασίλης: Μετά τη λίστα των Θέλω μου, συνειδητοποίησα ότι το ηλεκτροσόκ ή που θα με σκότωνε ή που θα με επανέφερε στη ζωή. Η πρόκληση να στηριχτώ σ’ Εμένα, ν’ ακούσω Εμένα, έγινε επιτακτική ανάγκη, επιλέγοντας να προχωρήσω σε αποφάσεις που αφορούν στην κάλυψη των επιθυμιών μου, χωρίς να εμπλέκονται άλλοι.

Ψυχοθεραπεύτρια: Κανείς δεν έχει μια τέλεια ζωή. Όλοι έχουν κάτι που εύχονται να μην είναι έτσι όπως είναι.

Άη Βασίλης: Όταν πρωτοήρθα, ήμουν πελαγωμένος. Φώτισες τα σημεία εκείνα που έκρυβα επιμελώς για να μην πληγώσω τους Άλλους… στα πρέπει και δεν πρέπει, στα θέλω και μπορώ. Το 2018 ήταν μια καρμική χρονιά, ομολογώ. Σαν να με προετοίμαζε για ένα νέο σκηνικό ζωής. Με βοήθησες να κάνω τον απολογισμό μου. Το κουκούλι δεν με χωρούσε πλέον, το οξυγόνο μειωνόταν, ο θόρυβος αυξανόταν απειλητικά, δεν ήταν για μένα αυτή η φυλακή. Κι εκεί που πήγαινα να κάνω την αλλαγή, όλα τούμπα ξανά. Σαν να θέλει το σύμπαν να τεστάρει αν μπορώ να κάνω τα μαθήματα και τα παθήματα του παρελθόντος, χρήσιμα όπλα για να διαμορφώσω το μέλλον που ονειρεύομαι. Ένα πράγμα, όμως, που θεωρώ σαφές πλέον είναι ότι δεν θέλω να αφήσω τη ζωή μου να με καθοδηγεί εκεί που θέλει αυτή ή οι Άλλοι που επέτρεψα να μοιραστούν το ταξίδι μου.

Ψυχοθεραπεύτρια: Στη δική σου συνθήκη, η απάντηση είναι στεγνό καθάρισμα και πάμε παρακάτω.

Άη Βασίλης: Καλό… Θέλω να ζήσω το τώρα και να ονειρεύομαι… ξέρεις πόσο κοστίζει;

Ψυχοθεραπεύτρια: Τα όνειρα στο παρόν; Αξία… ανεκτίμητη. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς όνειρα και στόχους. Δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς τη συντροφικότητα και την αναγνώριση. Εάν τα διαλυμένα όνειρα και οι αναβολές στην ολοκλήρωση των στόχων σου, έχουν σημαδέψει την ιστορία σου, ας μη γίνουν αιτία για μελαγχολία αυτή την εποχή. Η πραγματική σου ιστορία δεν είναι οι αποτυχίες, οι λάθος επιλογές ή οι λάθος άνθρωποι, αλλά οι φορές που δεσμεύτηκες ολόψυχα σε κάτι. Στόχος και πίστη πάνε μαζί.

Άη Βασίλης: Ακριβώς. Η ανάγκη να δημιουργήσω την ιστορία της ζωής μου είναι πλέον εμφανής κι αυτό σημαίνει πως διατηρώντας τον εαυτό μου μέσα στη γυάλα που κληροδότησα, απλά συμβιβάστηκα. Είχα πάψει να κάνω όνειρα που μπορώ να πραγματοποιήσω. Δεν ζούσα, είχα γίνει φάντασμα του εαυτού μου.

Ψυχοθεραπεύτρια: Αργά ή γρήγορα έπρεπε να εγκαταλείψεις την ελπίδα για ένα καλύτερο παρελθόν. (Το πρόσωπό του έλαμψε. Ένιωσα ότι είχε φτάσει στο νόημα… τη συνειδητοποίηση. Με μια μεγάλη δύναμη έρχεται συνήθως και μια μεγάλη ευθύνη. Η απελπισία ήταν άλλωστε το τίμημα που πλήρωσε για να φτάσει στην αυτογνωσία. Χωρίς να πάρω το βλέμμα μου από πάνω του, συνέχισα.) Όταν πραγματικά επιθυμείς κάτι στη ζωή, μην περιμένεις, και σίγουρα μην ζητήσεις άδεια για να το αποκτήσεις. Προσπάθησε να γίνεις αυτός που θα μπορέσει να το ορίσει και να το ανακαλύψει. Να ψάχνεις ό,τι σε ψάχνει… (Κούνησε το κεφάλι του, δείχνοντας ότι συμφωνεί.) Ξέρεις, είναι στιγμές που στρέφεις το βλέμμα σου ψηλά —μπορείς να «δεις» και να «καταλάβεις» γεγονότα και αισθήματα που η φασαρία και το φως καλύπτουν επιμελώς. Αυτή η οπτική δημιουργεί κατανόηση του «είμαι ό,τι είμαι και μου αρέσει». Δεν χρειάζεται να κρίνεις τον εαυτό σου τόσο αυστηρά. Μόνο η συγκλονιστική αίσθηση της ύπαρξης. Αυτή η αντίληψη, μαζί με τη διαίσθηση, μπορούν να δημιουργήσουν θαύματα. Η ζωή, άλλωστε, δεν είναι ποτέ ολοκληρωμένη χωρίς τις προκλήσεις της. Συνειδητοποίησε τον ρόλο σου. Δώσε έμφαση στο σκοπό σου. Δεν είναι η δουλειά σου να κάνεις τα πάντα. Το θέμα είναι τι μπορούν να κάνουν οι άλλοι χωρίς Εσένα… Μη φοβηθείς να ευχηθείς και να στοχεύσεις στο πλέον λαμπερό όνειρο της καρδιάς και της ζωής σου, και μην πτοηθείς. Έχε την καρδιά σου γεμάτη σιγουριά και το βλέμμα σου στ’ αστέρια. Να ζούμε τη ζωή μας με τέτοιον τρόπο, ώστε να θέλουμε να ξαναζούμε ακριβώς την ίδια ζωή, αιώνια… (Σηκώθηκε από τη θέση του και με πλησίασε. Σηκώθηκα από τη θέση μου.)

Άη Βασίλης: Μου επιτρέπεις να σε αγκαλιάσω;

Ψυχοθεραπεύτρια: (Σαν σε όνειρο ένιωσα. Με αγκάλιασε δυνατά. Με πλημμύρισε ανείπωτη χαρά. Για Εκείνον που προχωρά. Για Εμένα που ακόμη πιστεύω…)

Άη Βασίλης: Σ’ ευχαριστώ για όλα! Τώρα μπορούμε ν’ ανοίξουμε το δώρο σου; 

Ψυχοθεραπεύτρια: (Δάκρυα ανέβηκαν. Να μην το περιμένεις και να συμβαίνει… εκεί είναι η μαγεία.)

Άη Βασίλης: Θα τους το πεις ή θα το πω Εγώ;

Ψυχοθεραπεύτρια: Παρακαλώ… Εσύ!

Αη Βασίλης: Μια φορά κι ένα Μπορώ… αυτό σας ευχόμαστε για τη Χρονιά που έρχεται. Το 2019 να φέρει Όσα θέλω κι Αυτά που μπορώ. (Τον ξεπροβόδισα… τον έβλεπα να απομακρύνεται στον ορίζοντα. Έφυγε με βήμα γοργό, βάζοντας στο «σκοπό» του, δικό του ρυθμό.)

I’m only human after all
I’m only human after all
Don’t put your blame on me
Don’t put your blame on me

Καλή Χρονιά σε Όλους μας!

ΥΓ: Σφάλλουν εκείνοι που σκέφτονται ότι ο Άγιος Βασίλης κατεβαίνει από την καμινάδα… Στην πραγματικότητα μπαίνει μέσα από την καρδιά.