Τάσος Δαφνομήλης‘Αρθρο: Τάσος Δαφνομήλης
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και Συνθετικής Προσέγγισης
Επιμέλεια: Γιάννα Τζιρίτα
Φιλόλογος
Φαντάζομαι ότι όλοι μας γνωρίζουμε την καμήλα, άλλοι την έχουν δει από κοντά, άλλοι από την τηλεόραση και άλλοι από εικόνες. Όλοι, όμως, είμαι σίγουρος ότι έχουν παρατηρήσει την καμπούρα της, δεν κρύβεται με τίποτα. Οι καμήλες είναι εντάξει με την καμπούρα τους, την γνωρίζουν και την κουβαλάνε όπου κι αν πάνε, καμιά φορά κουβαλάνε και ανθρώπους.
Ο άνθρωπος έχει ένα κοινό χαρακτηριστικό με την καμήλα, την καμπούρα, με τη διαφορά ότι στον άνθρωπο δεν προεξέχει, είναι μέσα του. Αν όχι, όλοι οι άνθρωποι οι περισσότεροι έχουν, το θέμα είναι τι την κάνουν, ποια είναι η σχέση του κάθε ανθρώπου με την καμπούρα του.
Τη γνωρίζει ή όχι;
Πως γίνεται να την δει αφού βρίσκεται μέσα του και δεν φαίνεται;
Όταν δεν τη γνωρίζει, ποια είναι η σχέση του μαζί της;
Όταν την γνωρίζει, τι συμβαίνει;
Τι τον αποθαρρύνει να την δει;
Τι τον ενθαρρύνει να την δει;
Ουσιαστικά και βαθυστόχαστα ερωτήματα, ίσως και αναπάντητα από πολλούς. Για αυτή τη καμπούρα έχουν γραφτεί πολλά βιβλία κατηγοριοποιώντας την με διάφορες ονομασίες. Η ουσία όμως δεν αλλάζει, όπως και να την βαφτίσεις η καμπούρα παραμένει καμπούρα, ίσως γίνεται καμπούρα με ταυτότητα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με μία ευκολία βλέπουν, παρατηρούν την καμπούρα των άλλων ανθρώπων, είναι ορατή, φαίνεται. Βλέπουν και κρίνουν ή κουτσομπολεύουν ή προδικάζουν την καμπούρα των άλλων, τους είναι οικείο επειδή έτσι ασχολούνται με τις άλλες καμπούρες και όχι με τις δικές τους. Αυτοί οι άνθρωποι ως κοινό χαρακτηριστικό στο λόγο τους έχουν το δεύτερο και τρίτο ενικό ή πληθυντικό πρόσωπο. Είναι συνήθως αυτοί που έχουν μία τάση να μιλάνε με το «εσύ», «αυτός», « ο τάδε» και ούτε κάθε εξής. Συνήθως διακατέχονται από την ανάγκη να μαζεύονται αρκετοί και να μιλάνε με τον παραπάνω χαρακτήρα. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούν μία ομάδα που διέπεται και καλλιεργείται αυτό ο τρόπος επικοινωνίας. Αυτό το σύνολο ανθρώπων, ας το παρομοιάσουμε με ένα σύνολο από καμήλες που στέκονται σε ένα κύκλο και η κάθε καμήλα ενώ έχει καμπούρα μιλάει, περιγράφει και παρατηρεί την καμπούρα της απέναντι καμήλας. Δεν έχουν καμία επαφή με την καμπούρα τους, βρίσκονται ακόμη στην άρνηση ή την αγγίζουν με αόριστο τρόπο.
Κάποιοι άλλοι άνθρωποι, λιγότεροι, τείνουν να μιλάνε περισσότερο για τον εαυτό τους και λιγότερο για τους άλλους. Συνήθως αυτοί χρησιμοποιούν περισσότερο λέξεις όπως: «εγώ», « είμαι έτσι», «δυσκολεύομαι σε αυτό», « έκανα λάθος», «νοιώθω έτσι», « έχεις δίκιο, τι μπορώ να κάνω για να σε ανακουφίσω» έχουν μία τάση να αποκαλύπτουν δικά τους χαρακτηριστικά, αγγίζουν με αυτόν τον τρόπο κάποια στρώματα της καμπούρας τους και συνήθως είναι οκ με αυτό. Αυτοί οι άνθρωποι αναζητούν να συναντήσουν ανθρώπους για να μοιραστούν και να σχετιστούν, ακόμη και να εμπνευστούν καθώς μοιράζονται τις ευκολίες και τις δυσκολίες τους. Αυτούς τους ανθρώπους θα τους παρομοιάσουμε με καμήλες που ναι μεν στέκονται σε ένα κύκλο αλλά η κάθε μια μιλάει και για τη δική της καμπούρα. Αυτό σηματοδοτεί ότι έχουν επαφή με την καμπούρα τους, ένα μέρος της το αγκαλιάζουν και το φανερώνουν.
Υπάρχει και ένα άλλο μικρότερο σύνολο ανθρώπων που έχει αποδεχτεί το μεγαλύτερο μέρος της καμπούρας και μιλάει για αυτήν δίχως ενδοιασμούς και υπεκφυγές. Είναι ελάχιστοι αυτοί. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έλκονται από σύνολα όπως το πρώτο, έχουν διάθεση για ουσιαστική συνάντηση και δημιουργία, να βρουν τρόπο να μεταδώσουν τη γνώση τους και την εμπειρία τους. Τους συναντάς και σε σύνολα όπως το δεύτερο, συνήθως όμως είναι μοναχικοί, αγαπούν την ησυχία γιατί με αυτή τη συνθήκη ακούν τις πραγματικές επιθυμίες του εαυτού τους. Αυτούς τους ανθρώπους θα τους παρομοιάσουμε με καμήλες που ναι μεν στέκονται και αυτές σε κύκλο αλλά στον κύκλο αυτόν μιλάνε αποκλειστικά για ιδέες και τρόπους υλοποίησης. Εδώ γνωρίζουν την καμπούρα τους δεν παύουν να ασχολούνται μαζί της και όχι μόνο την φανερώνουν επιθυμούν να γίνουν φάροι.
Τα παραπάνω σύνολα αντικατοπτρίζουν και τη σχέση του κάθε ανθρώπου με την καμπούρα του. Σηματοδοτούν την εξέλιξη σε νοητικό, συναισθηματικό και συμπεριφορικό επίπεδο και είναι τρία σύνολα που είναι ανοιχτά για τον καθένα να επικοινωνεί, να διέπεται από τους δικούς του άρρητους κανόνες και ανάγκες. Όσο βαθύτερα γνωρίζει την καμπούρα του ένας άνθρωπος, τόσο λιγότερο έχει ανάγκη το σύνολο.
Φαντάζομαι ότι, όταν κάποιος αποδέχεται, ας πούμε ένα τμήμα της καμπούρας του, τότε δε ντρέπεται να τη φανερώσει και δεν τον αγγίζει η κριτική δίχως όμως να είναι καλά προσαρμοσμένος σε ένα αντίστοιχο περιβάλλον.
Όταν όμως κάποιος δεν έχει επαφή με μια πτυχή της καμπούρας του συνήθως η αυτόματη αντίδραση είναι η άρνηση. Ο φόβος της έκθεσης τις περισσότερες φορές είναι και ο νούμερο ένα ανασταλτικός παράγοντας για εξέλιξη. Αντίθετα η αυτοπαρατήρηση διευκολύνει την αυτογνωσία και το άτομο-καμήλα αρχίζει και εξοικιώνεται με την καμπούρα του και δεν έχει ανάγκη να την εναποθέτει σε άλλους ανθρώπους.
Αν θέλετε, κάντε ένα κόπο και φανταστείτε τα τρία σύνολα με τις καμήλες. Φανταστείτε τώρα σε μία καμήλα, σε κάθε σύνολο να κρεμόταν ένας καθρέφτης στο λαιμό της και να καθρέφτιζε την καμπούρα της απέναντι καμήλας.
Σε ποιο σύνολο θα επικρατούσε ταραχή;
Σε ποιο σύνολο θα ήταν αποδεχτή η καμήλα αυτή;
Τι φαντάζεστε ότι θα προκαλούσε την επιθετικότητα προς την καμήλα-καθρέφτη;
Οι απαντήσεις σας στις παραπάνω ερωτήσεις ή και σε άλλες ερωτήσεις που μπορεί να σκεφτείτε, εύχομαι να γίνουν ένα μικρός βατήρας για συνειδητοποίηση, ότι όλοι μας έχουμε καμπούρα, ας μιλήσουμε για την δική μας.
Όποιος κοιτάζει προς τα έξω, ονειρεύεται. Όποιος κοιτάζει προς τα μέσα, αφυπνίζεται (Carl Jung).